بررسی نقش تعاونی‌های کشاورزی درکاهش هزینه‌های تولید (مطالعه موردی سیب‌زمینی کاران شهرستان اردبیل)

این تحقیق با هدف بررسی نقش تعاونی‌های کشاورزی درکاهش هزینه‌های تولید در مراحل خاک‌ورزی،کاشت، داشت، برداشت و حمل و نقل محصول سیب‌زمینی در شهرستان اردبیل انجام گرفت. جامعة آماری تحقیق کشاورزان عضو و غیرعضو تعاونی سیب‌زمینی‌کار در شهرستان اردبیل بودند که به روش نمونه­گیری تصادفی، 183 کشاورز انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز به شیوة پیمایشی و تکمیل پرسش‌نامه جمع­آوری شد. نتایج تحقیق نشان داد تفاوت معنا­دار در مجموع هزینه‌های کل ­تولید میان کشاورزان عضو و غیرعضو تعاونی­ها وجود داشته است به طوری که اعضای تعاونی­های تولید 9% هزینه­های بیشتری داشتند. در بین مراحل مختلف تولید، بیشترین تفاوت معنادار به مرحلة کاشت برمی‌گردد که کشاورزان عضو تعاونی­ها 24% بیشتر از کشاورزان غیرعضو هزینه کرده­اند. حاصل­جمع هزینه­های تولید در مراحل خاک­ورزی و برداشت معنادار نبوده است ولی اعضای تعاونی­ها در این مراحل به ترتیب 3% و 2% بیشتر از کشاورزان غیرعضو هزینه کرده­اند. هزینه­های حمل و نقل از نظر آماری بین دو گروه کشاورزان معنادار بوده به طوری که کشاورزان عضو تعاونی­ها 22% هزینة کمتری انجام داده­­اند. نتایج تخمین تابع هزینة ­ترانسلوگ نشان داد اعضای تعاونی­های­ تولید هزینه­های بیشتری نسبت به کشاورزان غیرعضو دارند و فرضیة هموتتیک بودن ساختار تولید سیب­زمینی در بین کشاورزان پذیرفته نشده است و افزایش سطح تولید موجب استفاده بیشتر از نهادة بذر و  نیروی کار و استفادة کمتر از زمین و ماشین­آلات خواهد شد. پیشنهادة می­شود تعاونی‌ها به صورت گسترده و به موازات نیاز کشاورزان در همة مراحل تولید و بازاریابی نیز مشارکت کنند و حیطه­های عملکردی خود را رشد و توسعه دهند.